Carry Trade - BoJ Làm Chao Đảo Thị Trường Tài Chính Toàn Cầu ngày 05.08.2024

Để đối phó với đồng yên suy yếu, mới đây khi ngân hàng trung ương nhật bản (BoJ) quyết định tăng lãi suất lên mức 0.25% cao nhất trong hơn 15 năm qua, sau chuỗi nhiều năm liền duy trì chính sách lãi suất âm. Và phát đi tín hiệu sẽ tiếp tục duy trì chính sách thắt chặt tiền tệ trong thời gian tới. Điều này ngay lập tức tác động mạnh đến thị trường tài chính toàn cầu thông qua nghiệp vụ Carry trade. Đỉnh điểm trong phiên giao dich ngày 05/08 sắc đỏ đã bao phủ toàn châu á với sự sụt giảm mạnh nhất 12.4% đến từ Nikkei, kế tiếp là Kospi với 8.1% Chỉ số ASX 200 của chứng khoán Australia đóng cửa với mức giảm 3,7%; Hang Seng của Hồng Kông giảm 2,2%; và Shanghai Composite Index của chứng khoán Trung Quốc đại lục sụt hơn 1,4%.

Vậy nghiệp vụ Carry trade là gì? Carry trade là chiến lược giao dịch trong đó nhà đầu tư đi vay bằng một loại tiền tệ có lãi suất thấp và tái đầu tư vào tài sản của một quốc gia khác có tỷ suất sinh lời cao hơn, ví dụ như trái phiếu, cổ phiếu hoặc hàng hóa. 

Vậy vì sao đồng Yen tăng giá có thể làm rung lắc thị trường tài chính toàn cầu? 

- Trong nhiều năm qua BoJ đã duy trì một chính sách lãi suất cực thấp và nhiều NĐT tin rằng nó sẽ vẫn tiếp diễn trong thời gian dài. Vì thế họ chọn đồng Yên làm đồng tiền cấp vốn đê thực hiện nghiệp vụ carry trade.

- Theo ước tính của  Deutsche bank trong năm 2023 lượng giao dịch carry trade là khoảng 20k tỷ USD. Tổng vốn hóa của thị trường chứng khoán toàn cầu là khoảng 100k tỷ USD và tổng tài sản tài chính là khoảng 500k tỷ USD. 

- Chính vì việc sử dụng đồng Yên làm đồng tiền cấp vốn với số lượng khổng lồ, được chuyển đổi sang một vài đồng tiền khác đặc biệt là USD đang mạnh lên nhờ chính sách thắt chặt tiền tệ của Mỹ với một mức chênh lệch lãi suất khá cao so với Yên nhật.

- Nên một khi BoJ quyết định thay đổi chính sách lãi suất sang thắt chặt để hỗ trợ đồng yên mạnh lên, đồng thời người Mỹ cũng đang phát đi tín hiệu cho thấy lãi suất sẽ giảm mạnh trong thời gian tới để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế,  thì điều này đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư carry trade sẽ phải tranh thủ đóng vị thế trước khi đồng USD giảm mạnh so với Yên nhật. Khi các hành động này diễn ra trên quy mô lớn sẽ gây ra đà bán tháo tài sản ở các quốc gia khác để đổi sang đồng Yên. Tất cả mọi người đều chạy ra lối thoát hiểm cùng một lúc. Ban đầu, những động thái này được kích hoạt bởi đợt tăng lãi suất của BoJ, nhưng nỗi lo về tốc độ tăng trưởng toàn cầu đã đổ thêm dầu vào lửa trong vài ngày qua và biến động càng trở nên dữ dội.

- Và người sử dụng nghiệp vụ này nhiều nhất đó chính là các nhà quản lý quỹ đầu cơ ngắn hạn, họ thường tìm kiếm cơ hội ở các thị trường mới nổi, bởi vì họ tin rằng tài sản ở các thị trường mới nổi sẽ tăng trưởng nhanh chóng. Nên họ sẵn sàng vay đồng Yên để mua các tài sản được định giá bằng đồng USD.

- Năm 1998 việc đồng Yên bật tăng 32% trong vòng vài tuần khiến cho các nhà kinh doanh nghiệp vụ Carry trade đổ vỡ. Đó có thể  cũng là một bài học kinh nghiệm cho những nhà đầu tư hiện tại đang tìm cách nhanh chóng đóng vị thế trước khi quá muộn. và điều này nhiều khả năng sẽ tiếp diễn trong thời gian tới khi mà đồng USD bắt đầu suy yếu dần để đổi lấy tăng trưởng kinh tế.